SOCIAAL WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
 
Wordt gegeven in 2de jaar professionele Bachelor in het sociaal werk
Hoorcollege [A] 18.0
Werkcollege [B] 6.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 0.0
Totale studietijd [D] 84.0
Studiepunten [E] 3
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Greet De Brauwere
Referentie SCSWKX02A00021
 
Trefwoorden
Sociaal wetenschappelijk onderzoek.

Doelstellingen
In dit opleidingsonderdeel ligt de klemtoon op de sociale en maatschappelijke relevantie van onderzoek. Immers het soort onderzoek dat relevant is voor een professionele bacheloropleiding is praktijkgericht en beleidsondersteunend onderzoek vanuit een handelingsgeoriënteerd perspectief. We baseren ons voor de theorievorming op reflectie op het concreet ingrijpen in de sociale werkelijkheid en gaan hierbij uit van een synchrone relatie tussen theorie en praktijk. Dit betekent dus theorievorming vanuit kennis van en betrokkenheid bij het sociaal-agogisch werkveld en omgekeerd wordt het sociaal-agogisch werkveld uitgedaagd door onderzoek. Onderzoek in het domein van de opleiding professionele Bachelor in het Sociaal Werk is gericht op sociale verandering die dan niet gezien wordt als een na te streven ideaal maar wel als een proces dat in overleg en interactie met de betrokkenen (maatschappelijk assistenten, deelnemers, cliënten, andere professies…) vorm kan krijgen. De sociale realiteit ligt dus niet vooraf vast, maar wordt in interactie geconstrueerd. Onderzoek is op die manier een middel om tot actie te komen in het werkveld en van daaruit tot theorievorming in het Sociaal Werk.

Dit opleidingsonderdeel wil hieraan concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:

Beroepsspecifieke competenties
Sociaal werkers:
-1. Handelen vanuit een visie die steunt op een breed inzicht in de maatschappelijke werkelijkheid;

-2. Dragen bij tot onderzoek in kader van hun concrete beroepspraktijk;

-3. Participeren vanuit de eigenheid van Sociaal Werk aan het beleid en de uitbouw van een organisatie.

Algemene competenties
Algemene (generieke) competenties
-4. Het verwerven en verwerken van informatie;

-5. Het vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen, zowel aan specialisten als aan leken.

Voor dit opleidingsonderdeel wordt in modeltraject 1 de basis gelegd via de volgende opleidingsonderdelen:
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 1;
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 2;
Inleiding op het Sociaal Werk.
Het opleidingsonderdeel kent theoretische en praktische linken met de volgende opleidingsonderdelen uit modeltraject 2:
Werkvelden Sociaal Werk;
Sociaal Werk: Sociologische en beleidsmatige visies;
Aspecten van de psychologie: Ontwikkelingspsychologie en Sociale psychologie;
Stage 1.
Het opleidingsonderdeel vormt tevens zelf een basis waarop aangesloten wordt in de volgende opleidingsonderdelen uit modeltraject 3:
Stage 2;
Afstudeerproject.

Leerinhoud
Dit opleidingsonderdeel bestaat uit :
1) Van praktijk- of beleidsvraag naar te onderzoeken probleemstelling.
2) Benaderingen: empirische-analytisch; interpretatief; actie-onderzoek.
3) Onderzoekscyclus en –methoden (kwantitatief/kwalitatief), inclusief enkele elementaire begrippen van wetenschappelijk denken en handelen.
4) Kritische benadering en analyse van onderzoeksresultaten in onderzoeksrapporten, (vak)tijdschriften, kranten en andere media.
5) Oefeningen.

Begincompetenties
Studenten kunnen in de onderwijsrealiteit van dit opleidingsonderdeel, indien nodig, hun basisinzichten uit volgende inhoudskaders aanwenden:
Modeltraject 1
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 1;
Maatschappelijk Assistent in de Praktijk: Theoretische en praktische bouwstenen 2;
Inleiding op het Sociaal Werk.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik ‘doelstellingen’ worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:

Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Omschrijven op een correcte wijze:
        - de volgende onderzoeksbenaderingen: empirisch-analytisch, interpretatief, actie-onderzoek;
        - onderzoeksmethoden (kwalitatief/kwantitatief);
        - enkele elementaire begrippen van wetenschappelijk denken en handelen;
- Lichten correct de onderzoekscyclus toe.

Op het niveau toepassen
De studenten:
- Beargumenteren met zin voor volledigheid de keuze voor een bepaalde onderzoeksmethode en/of onderzoeksbenadering in concrete situaties.

Op het niveau van integreren
De studenten:
- Benaderen op een kritische manier presentaties van onderzoeksresultaten in onderzoeksrapporten, (vak)tijdschriften en andere media;
- Formuleren beargumenteerd een eigen visie op presentaties van onderzoeksresultaten in onderzoeksrapporten en de media.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Boek: Migchelbrink, F. (2006). Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn. Amsterdam: SWP, 265p.;
Bijkomende informatie over onderzoek;
Actuele teksten en onderzoeksgegevens via Dokeos.

Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 25 euro:
- ongeveer 15 euro voor de cursus;
- ongeveer 10 euro voor de oefeningen.

Studiebegeleiding
Feedback en informatie over uitgevoerde oefeningen tijdens de lessen;
Feedback en informatie over de gemaakte oefeningen via Dokeos;
Individuele feedback of informatie mogelijk na afspraak.

Onderwijsvormen
Hoorcollege;
Interactief hoorcollege: college met visualisering;
Individuele oefeningen en oefeningen in groep tijdens een deel van de lessen;
Mogelijkheid om op individuele basis oefeningen te maken.

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.

Evaluatievorm
Eerste zittijd
Schriftelijk examen - periodegebonden productevaluatie (75 % van de totale beoordeling). Het examen richt zich op de volledige leerinhoud van dit opleidingsonderdeel. Het aantal vragen wordt bepaald met zorg naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.

Opdrachten (25 % van de totale beoordeling).
De evaluatiecriteria worden toegelicht bij aanvang van het opleidingsonderdeel (opdrachtformat).

Tweede zittijd
Er wordt enkel een schriftelijk examen voorzien in de tweede zittijd op een gelijkaardige manier als in eerste zittijd georganiseerd.

OP-leden
Betrokken lesgevers:
Greet De Brauwere (greet.debrauwere@hogent.be)
Alain Lescur ( Alain.lescur@hogent.be)
Didier Reynaert ( didier.reynaert@hogent.be)
Tine Vanthuyne ( tine.vanthuyne@hogent.be)
+ Begeleiders oefeningen die verbonden zijn aan de Dienst Onderzoek, Dienstverlening en Permanente Vorming van het departement.