INLEIDING IN DE PSYCHOPATHOLOGIE: EEN BIO-PSYCHO-SOCIALE BENADERING
 
Wordt gegeven in 1st jaar professionele Bachelor in het sociaal werk
Hoorcollege [A] 18.0
Werkcollege [B] 6.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 0.0
Totale studietijd [D] 84.0
Studiepunten [E] 3
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Karin Temmerman
Referentie SCSWKX01A00021
 
Trefwoorden
Inleiding psychopathologie: een bio-psycho-sociale benadering.

Doelstellingen
Sociaal werkers ontmoeten een grote diversiteit van mensen in het kader van hulp- en dienstverlening. Hierdoor komen zij ook vaak in contact met mensen die zelf lijden aan een psychische stoornis of hun familieleden. Soms hebben sociaal werkers hierbij een begeleidende rol, andere keren dienen zij door te verwijzen. Daarom is het belangrijk dat ze een wetenschappelijk gefundeerde en actuele basiskennis hebben van Psychopathologie. Het opleidingsonderdeel biedt een eerste oriëntatie hier in. We vertrekken hierbij onder andere vanuit het bio-psycho-sociaal model. De focus ligt op de biologische grondslagen: dit betekent een belangrijke aanvulling naar andere opleidingsonderdelen waarin dit niet aan bod komt. De link met het beroep Maatschappelijk Assistent wordt steeds bewaakt.

Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:

Beroepsspecifieke competenties
Sociaal werkers:
-1. Handelen vanuit een visie die steunt op een breed inzicht in de maatschappelijke werkelijkheid.
Deelcompetentie:
        - Integreren verschillende wetenschappelijk onderbouwde perspectieven in hun kijk op
        maatschappelijke situaties en menselijk gedrag.

-2. Handelen op het kruispunt van mensen en hun omgeving vanuit een ethische grondhouding.
Deelcompetentie:
        - Nemen een gefundeerde positie in bij normatieve vragen en ethische dilemma’s.

Algemene competentie
Algemene (generieke) competentie
-3. Het vermogen tot kritische reflectie.
Deelcompetentie:
        - Ontwikkelen een onderbouwd eigen standpunt.

Dit opleidingsonderdeel legt linken met het opleidingsonderdeel Psychologie modeltraject 1 waarin referentiekaders aangeboden worden die men kan aanwenden ter verklaring van Psychopathologie.
Wie zich verder wil verdiepen in de verschillende psychische stoornissen kan in het modeltraject 2 – keuzelijst 2 het opleidingonderdeel Psychopathologie volgen.
Het opleidingsonderdeel kan een steun bieden aan maatschappelijk assistenten o.a. in het kader van hulp- en dienstverlening en doorverwijzing. Het kan dan ook gelinkt worden aan de opleidingsonderdelen:
Modeltraject 3 afstudeerrichting Maatschappelijk Werk
Keuzelijst 4
Geestelijke gezondheidzorg;
Algemeen Maatschappelijk Werk.

Leerinhoud
Bij de verschillende leerinhouden wordt waar mogelijk stil gestaan bij ethische en/of maatschappelijke implicaties.
Overzicht:
1. Psychiatrie en maatschappij: definiëring psychische stoornis.
2. Uitdieping van:
        a) Classificatie van symptoom tot syndroom;
        b) Indeling volgens DSM-IV: structuur, waarde en beperking;
        c) Systematische diagnostiek: anamnese en beoordeling psychische toestand.
3. Verklaring en behandeling van psychische stoornissen: biologisch (genetica en neurowetenschappen), psychologisch en sociaal.
4. Verloop, prognose en preventie.
5. Exemplarische studie van een psychische stoornis als concretisering van voorgaande punten.

Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:

Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Lichten correct het belang toe van een multidimensionale benadering van menselijk gedrag en psychopathologie;
- Situeren op basis van wetenschappelijke definiëring de basisconcepten en vaktermen uit de genetica, neuro-anatomie, neurofysiologie en psychopathologie;
- Duiden beargumenteerd de moeilijkheden aan die de omschrijving van het begrip psychische stoornis stelt;
- Omschrijven op een kritische wijze de waarde en de beperkingen van classificatiesystemen van psychische stoornissen.

Op het niveau toepassen
De studenten:
- Beargumenteren correct de ethische en/of maatschappelijke implicaties van de verschillende visies op psychische stoornissen.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Vandereycken, W., Van Deth, R. (2004). Psychiatrie. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Syllabus via elektronische leeromgeving.
Eigen nota’s.

Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 40 euro.

Studiebegeleiding
Er worden voorbeelden van examenvragen uitgewerkt tijdens de lessen;
Tijdens en na de hoorcolleges kunnen vragen gesteld worden over de leerstof;
Individueel en/of groepsconsultatie op afspraak.
Contactgegevens: zie item OP-leden.

Onderwijsvormen
Hoorcollege;
Responscollege;
College met visualisering;
Groepsdiscussie.

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.

Evaluatievorm
Eerste zittijd
Er is een schriftelijk examen voor dit opleidingsonderdeel voorzien in de examenperiode op het einde van het semester waarin het opleidingsonderdeel werd gevolgd.
Het examen omvat open vragen, waarbij gekozen wordt voor zowel kennis-, inzichts- als toepassingsvragen geënt op de volledige leerinhoud van dit opleidingsonderdeel.
Het aantal vragen wordt bepaald met zorg naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.

Tweede zittijd
In de tweede zittijd wordt een gelijkaardig schriftelijk herexamen ingericht.

OP-leden