PERSONEN IN MOEILIJKE OPVOEDINGS- EN OF LEVENSSITUATIES
 
Wordt gegeven in Keuzelijst 2e ba Orthopedagogie
Keuzelijst 3e ba Orthopedagogie
Hoorcollege [A] 12.0
Werkcollege [B] 12.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 6.0
Totale studietijd [D] 84.0
Studiepunten [E] 3
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Els Cokelaere
Referentie SCORTH02K00006
 
Trefwoorden
Personen in moeilijke opvoedings- en/of levenssituaties.

Doelstellingen
Het orthopedagogische werkveld is voortdurend in beweging.
Naast de ‘traditionele’ orthopedagogische sectoren zien we de laatste jaren dan ook een verbreding naar specifieke doelgroepen waaronder ouderen, personen met een andere etnisch-culturele achtergrond, thuislozen/kansarmen en zieke kinderen.
Omwille van – voor iedere doelgroep – specifieke noden en behoeften beoogt dit opleidingsonderdeel studenten verdiepende kennis en inzicht te geven met betrekking tot belangrijke aspecten (o.a. beeldvorming, hulpvraag, organisatie van behandeling en begeleiding, beleid, juridische aspecten en achtergronden, hulpverleningsmodellen) bij de besproken doelgroepen. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan relevante geëigende methodieken. Het wil de studenten ook bewust maken van specifieke aandachtspunten aangaande de begeleiding en behandeling van deze cliënten.
De keuze voor dit opleidingsonderdeel kan aansluiten bij de doelgroep van de stage. Het opleidingsonderdeel ondersteunt de eventuele integratie van de behandelde inhouden in stage-ervaringen en in het toekomstig professioneel handelen in het werkveld.

Dit opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:

Beroepsspecifieke competenties
-1. Vanuit een professionele houding een antwoord op maat geven, verbaal en non-verbaal, aan de hulpvraag van de cliënt.
Deelcompetentie:
        - Onderbouwde keuzes m.b.t. het vraaggestuurd inzetten van dienst- en hulpverlening kunnen
        maken.

-2. Organiseren en begeleiden van processen (verzorging, begeleiding en behandeling) m.b.t. het dagelijkse leven.
Deelcompetentie:
        - Ontwikkelen, ondersteunen en/of verbreden van competenties m.b.t. zelfzorg, wonen, sociale
        vaardigheden, maatschappelijke redzaamheid, zelfbepaling, gezondheid en veiligheid, leren,
        vrije tijd en werken.

Algemene competentie
Algemene (generieke) competentie
-3. Vanuit een betrokkenheid, projectmatig en methodisch op een creatieve en divergente wijze oplossingen tot stand brengen voor vraagstukken uit de beroepspraktijk.

Bovenstaande eindcompetenties worden in dit opleidingsonderdeel ondersteund in al hun aspecten ( kennis/ inzicht, vaardigheden, attitude/houding). Er kan voor dit opleidingsonderdeel gekozen worden in modeltraject 2 of in modeltraject 3 (keuzelijst 1). Het kan een voorbereiding betekenen op de stages. Het sluit aan bij inhouden uit de opleidingsonderdelen Orthopedagogiek 1 en/of Orthopedagogiek 2 (modeltraject 1) en biedt de studenten mogelijke ankerpunten om de stages aan te vatten.

Leerinhoud
In het opleidingsonderdeel worden een aantal specifieke orthopedagogische doelgroepen behandeld:
Ouderen;
Thuislozen/ kansarmen;
Zieke kinderen;
Etnisch - culturele minderheden.

Volgende inhouden kunnen hierbij aan bod komen:
Overkoepelend per doelgroep
Beleid en wetgeving;
Theoretische kaders:
- Terminologie;
- Evoluties in de visie, zorg en begeleiding;
- Diagnostiek en beeldvorming;
- Behandeling;
Methodieken.
Diensten en voorzieningen.

Specifieke aandacht binnen thema ouderenzorg
Ouderenzorgbeleid;
Beleving van het ouder worden;
Dementie en rouw;
Palliatieve zorg;
Euthanasie;
Allochtone ouderen
Mogelijke methodieken die kunnen worden uitgediept :
- ROT;
- Validation en Reminiscentie.

Specifieke aandacht binnen thema thuislozen/kansarmen
Onthaal- en begeleidingstehuizen;
Dringende sociale hulpverlening;
Mogelijke methodieken die kunnen worden uitgediept:
- Maatzorg;
- Presentie;
- Ervaringsdeskundigen in de armoede en sociale uitsluiting;
- Hulpverlening aan huis;
- Sociaal-artistieke methodieken;
- Straathoekwerk;
- Case – management;
- Netwerkversterking.
Specifieke aandacht binnen thema zieke kinderen
Het gehospitaliseerde kind;
Het chronisch zieke kind;
Ziektebeleving van kinderen;
Specifieke onderwijsbehoeften;
Palliatieve zorg;
Euthanasie;
Mogelijke methodieken die kunnen worden uitgediept:
- Spelbegeleiding – ‘afleidend’ en ‘ontwikkelingsbevorderend spel;
- Ontspannings – en afleidingstechnieken.

Specifieke aandacht binnen thema etnisch- culturele minderheden
Zorg in multiculturele samenleving en hulpverlening in interculturele context;
Inburgering, diversiteit, sociale cohesie;
Mogelijke methodieken die kunnen worden uitgediept:
- Interculturele communicatie;
- Etnocommunicatie;
- Sociale activatie;
- Werken met interculturele bemiddelaars.



Begincompetenties
De studenten kunnen gebruik maken van de inhouden uit volgende opleidingsonderdelen:
Modeltraject 1
Orthopedagogiek 1;
Orthopedagogiek 2.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik ‘doelstellingen’ worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:

Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Omschrijven op correcte en kritische wijze de juridische positie, het beleid, de hulpvragen en de gehanteerde hulpverleningsmodellen m.b.t. de besproken bijzondere doelgroepen;
- Bespreken op kritische wijze belangrijke evoluties in de zorg voor en begeleiding van de besproken doelgroepen, met aandacht voor hedendaagse tendensen als zelfbepaling en vraaggestuurd / vraaggericht werken.

Op het niveau toepassen
De studenten:
- Vormen zich op systematische wijze en – indien relevant en mogelijk – door gebruik te maken van aangepaste instrumenten een beeld over de hulpvragen en mogelijke aangrijpingspunten voor behandeling (voor zover haalbaar) in samenspraak met de cliënt;
- Hanteren correct de aangebrachte methodieken bij concrete casussen en/of andere vraagstukken betreffende één van de besproken doelgroepen (mogelijks in functie van de eigen stage).

De competenties voor dit opleidingsonderdeel kunnen eventueel verworven worden via deelname aan een internationaal project. Dit project is afhankelijk van de internationale samenwerkingsverbanden die gerealiseerd worden tijdens een lopend academiejaar. De student kan kiezen om hieraan deel te nemen als alternatief voor de gewone lessen. Voor de aanvang van de lessenreeks wordt duidelijke informatie doorgegeven over het project en de specifieke evaluatiecriteria hiermee verbonden.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Syllabus;
Casusmateriaal (bijvoorbeeld video, uitgeschreven gevalsstudies, getuigenis, gastspreker etc.);
Gebruik van elektronische leeromgeving.

Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 10 euro.

Studiebegeleiding
De lector biedt begeleiding tijdens de lessen en werkcolleges;
Daarnaast is de lector bereikbaar na afspraak;
Via de elektronische leeromgeving worden voorbeeld-examenvragen aan de studenten bezorgd.

Onderwijsvormen
Gezien het opleidingsonderdeel de gestelde competenties ( cfr. item Doelstellingen) beoogt te ondersteunen worden verschillende onderwijsvormen gebruikt.
Theoretische lessen:
Interactief hoorcollege.
Werkcolleges:
Toepassingen;
Begeleide oefeningen in functie van de doelgroep (cfr. stage).

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.

Evaluatievorm
Eerste zittijd
Een schriftelijk examen met kennis-, inzicht- en toepassingsvragen. Het examen richt zich op de volledige leerinhoud van dit opleidingsonderdeel. Het aantal vragen wordt bepaald met zorg naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.

Tweede zittijd
De evaluatie in de tweede zittijd berust op een gelijkaardig schriftelijk examen.

OP-leden
Marie-Rose Pauwels (marierose.pauwels@hogent.be)