Trefwoorden
Methodisch handelen, communicatie, observatie, verkenning van het orthopedagogische werkveld, doelgroepen, kennismaking met de taken en het profiel van opvoeder-begeleider.
Doelstellingen
Professionele hulpverleners onderscheiden zich van niet-professionele hulpverleners onder andere doordat zij methodisch werken. Zij kunnen verschillende methoden hanteren en zijn in staat gepaste methoden te kiezen in functie van het cliëntsysteem en zijn huidige context.
In dit opleidingsonderdeel worden deze vaardigheden op een systematische manier aangebracht en ingeoefend. Daarnaast leert de student de orthopedagogische praktijk kennen. Deze praktijkexploratie is opgebouwd vanuit een drietal perspectieven die met elkaar verbonden zijn: verkennen van het eigen zelfbeeld, inzicht in het beroepsprofiel en het exploreren van de doelgroepen en het werkveld.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:
Beroepsspecifieke competenties
-1. Vanuit zijn eigenheid en theoretisch ondersteund op een kritische, communicatieve en creatieve manier professioneel handelen.
Deelcompetenties:
- Op een creatieve en theoretisch onderbouwde manier muzische vaardigheden en
methoden hanteren in de orthopedagogische hulpverlening;
- Voortdurend en systematisch reflecteren over de wijze waarop hij vanuit zijn eigenheid
en in interactie met de anderen, gestalte geeft aan het professioneel functioneren.
-2. Op planmatige wijze en in samenspraak met de cliënt en/of met andere hulpverleners het cyclische en regulatieve proces van het orthopedagogisch handelen vorm geven.
Deelcompetentie:
- Vanuit een multidimensioneel beeld een hulpvraag (in samenspraak met de cliënt)
analyseren en vertalen in een hulpverleningsaanbod.
-3. Organiseren en begeleiden van processen (verzorging, begeleiding en behandeling) m.b.t. het dagelijks leven.
Deelcompetenties:
- Met aandacht voor de verschillende grondvormen, sociaal- en muzisch agogische
vaardigheden en methoden hanteren in de verzorging, begeleiding en behandeling;
- Begeleiden van groepen in hun verschillende groepsdynamische processen;
- Ontwikkelen, ondersteunen en/of verbreden van de natuurlijke sociale netwerken en/of
professionele vangnet van de cliënt.
Algemene competenties
Algemene beroepsgerichte competentie
-4. Met anderen en in interdisciplinaire, interculturele, internationale beroepsomgeving samenwerken.
Deelcompetenties:
- Groepsdynamische en communicatieve vaardigheden inzetten om op een constructieve
manier in team samen te werken;
- Participeren aan/of coachen van een team in zijn taak- en procesgerichte aspecten.
Algemene (generieke) competenties
-5. Informatie zelfstandig en kritisch verwerven en verwerken.
Deelcompetenties:
- Relevante informatie opzoeken, lokaliseren, analyseren, ordenen en synthetiseren;
- Functioneel ICT-mogelijkheden hanteren;
- Informatie kritisch en doelgericht verwerken en in zijn handelen integreren.
-6. Vanuit een betrokkenheid projectmatig en methodisch op een creatieve en divergente wijze oplossingen tot stand brengen voor vraagstukken uit de beroepspraktijk.
Deelcompetenties:
- Analyseren van een nieuw probleem aan de hand van theoretische ondersteunende
methodes;
- Een stappenplan ontwikkelen tot het genereren van een creatieve oplossing die voldoet
aan de kwaliteitscriteria.
-7. Inzicht hebben in de beperktheden van de eigen competenties en de bereidheid om deze bij te sturen.
Deelcompetenties:
- Op basis van kritische reflectie de eigen kwaliteiten en beperktheden inzichtelijk
identificeren;
- Zelfstandig een leertraject uitwerken dat leidt tot verdieping en ontwikkeling van
deskundigheid;
- Kritisch reflecteren over het handelen en de eigen keuzes hierbinnen.
Het opleidingsonderdeel Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 2 situeert zich in de opleiding in modeltraject 1 omdat hier de basis gelegd wordt voor het professioneel orthopedagogisch handelen.
Dit opleidingsonderdeel geldt als voorbereiding op Stage 1 in modeltraject 2 en Stage 2 in modeltraject 3.
Het biedt tevens een praktijkgerichte ondersteuning aan tal van opleidingsonderdelen in de drie modeltrajecten van de opleiding.
Leerinhoud
Volgende inhouden komen binnen dit opleidingsonderdeel aan bod:
- De opvoeder-begeleider als beroepsbeoefenaar
- Territoriumleer
- Vergaderen
- Omgaan met diversiteit en interculturaliteit
- Orthodag: studiedag met lezingen en workshops rond een bepaald orthopedagogisch thema waarbij nationale en internationale sprekers uitgenodigd worden
- Profiel van opvoeder als begeleider:
- zichzelf situeren (sterkte/zwakte-analyse) t.a.v. het beroepsprofiel;
- eigen leertraject onderkennen en ontwikkelen.
- Integratief project: in samenwerking met het werkveld realiseren de studenten een geïntegreerd project. Tijdens dit project integreren ze de verschillende kennisaspecten, vaardigheden en attitudeaspecten die in dit opleidingsonderdeel Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 2 en ook reeds in het opleidingsonderdeel Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 1 aangebracht zijn:
- Methodisch handelen:
- Planmatig handelen: middelen kiezen, evalueren en bijsturen;
- Samenwerken (product- en procesgericht);
- Observatie en rapportage:
- Hanteren van observatie- en registratielijsten;
- Schriftelijke en mondelinge rapportage.
- Communicatie:
- Vergaderen en discussiëren in groep;
- Samenwerken.
- Werkveld- en doelgroepexploratie (bezoeken, gastsprekers,…);
- Netwerkondersteuning: gedurende het semester engageert elke student zich om acht uren kennis te maken met een bepaalde doelgroep. Deze acht uren zijn ingeschaald als begeleide zelfstudie (C-uren) en vallen buiten de reguliere lesuren;
- ICT: verwerven van ICT vaardigheden eigen aan de leeromgeving en het beroep van opvoeder/begeleider.
Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.
Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:
Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Verantwoorden met zin voor openheid hun orthopedagogisch handelen startend vanuit de aangeboden theoretische opleidingsonderdelen;
- Kenschetsen correct het profiel van opvoeder-begeleider, de organisatie van het werkveld, de verschillende doelgroepen en het daaraan gerelateerde methodisch handelen;
- Duiden met zin voor essentie de verschillende methoden en vaardigheden die professioneel handelen kenmerken;
- Profileren een correcte theoretische kennis i.v.m. samenwerken, vergaderen, omgaan met diversiteit.
Op het niveau toepassen
De studenten:
- Ontwikkelen op een correcte manier - via mondelinge en schriftelijke reflectie - hun eigen leerproces;
- Hanteren op een initieel niveau correct verschillende sociaal-agogische methoden en vaardigheden binnen opgelegde opdrachten, activiteiten en in de orthopedagogische praktijk;
- Werken teamgericht (samenwerken, vergaderen, omgaan met diversiteit) aangestuurd door een correcte theoretische kennis (cfr. niveau weten en inzien);
- Tonen, tijdens de contacturen en in de activiteiten, t.a.v. zichzelf, anderen en het werkveld zin voor de essentiële attitudes die behoren tot het beroepsprofiel.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Cursus verkrijgbaar via de cursusdienst; de cursus wordt door de Hogeschool Gent gratis aangeboden;
Artikelen;
Aanvullingen via Dokeos;
Draaiboek rond integratief project.
Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op ongeveer 70 euro.
Studiebegeleiding
Individuele consultatie op afspraak.
Contactgegevens: zie item OP-leden.
Onderwijsvormen
Werkcollege: aanbrengen en inoefenen van vaardigheden;
Opdrachtgestuurd onderwijs: projecttaken, discussietaken, casussen, activiteiten.
Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.
Evaluatievorm
Eerste zittijd
Het opleidingsonderdeel richt zich op de basiselementen van competentiegericht opleiden namelijk kennis, vaardigheden en attitudes.
De totale evaluatie van het functioneren van de student in het opleidingsonderdeel gebeurt in overleg met alle betrokken OP-leden, die de desbetreffende student in dit opleidingsonderdeel als lesgevers kende.
Eerste zittijd
Voor dit opleidingsonderdeel worden 3 evaluatievormen gehanteerd:
Permanente evaluatie - Procesevaluatie (30% van de totaliteit van de punten).
Er wordt gepeild naar gedragsindicatoren tijdens de lessen. De specificiteit van de competenties eigen aan dit opleidingsonderdeel vereisen een beoordeling binnen de contacturen. Bijgevolg is aanwezigheid in de lessen vereist om de student te kunnen evalueren.
Om de vaardigheden en attitudes van de student te kunnen beoordelen, moet de student ten minste 2/3 van de lessen actief bijwonen. Hierbij is niet enkel de aanwezigheid van de student belangrijk, maar ook de interactie en participatie tijdens de les.
Als de student meer dan 1/3 van de lessen van POH heeft gemist, kan de procesevaluatie niet beoordeeld worden en krijgt de student een A (afwezig).
Het behalen van 50% van de procespunten is een voorwaarde om te kunnen slagen en dus een creditbewijs te behalen voor dit opleidingsonderdeel.
Productevaluatie (30% van de totaliteit van de punten)
Opdrachten zullen via een bundel opdrachtenformats tijdig meegedeeld en uitgelegd worden aan de studenten en worden verzameld in een elektronisch dossier.
Gelinkt aan de actualiteit en/of inspelend op ervaringen van de studenten binnen de onderwijsrealiteit van dit opleidingsonderdeel kunnen ad hoc opdrachten gedurende het semester gegeven worden.
Schriftelijk examen met open vragen (40% van de totaliteit van de punten)
De wijze van examinering is conform de wijze waarop de leerinhoud geoefend werd in de lessen.
Tweede zittijd
De in de eerste zittijd behaalde procespunten of A (afwezig) worden behouden in de tweede zittijd.
Er wordt een schriftelijk examen ingericht.
Voor de productevaluatie wordt een gelijkaardige opdracht voorzien.
OP-leden
Lesgevers:
MarieAnne Staessens (marieanne.staessens@hogent.be)
Andere betrokken lesgevers
|
|
