PRAKTIJK VAN HET ORTHOPEDAGOGISCH HANDELEN 1
 
Wordt gegeven in 1st jaar professionele Bachelor in de orthopedagogie
Hoorcollege [A] 0.0
Werkcollege [B] 72.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 12.0
Totale studietijd [D] 168.0
Studiepunten [E] 6
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract? toelating nodig
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Goedele De Nil
Referentie SCORTH01A00018
 
Trefwoorden
Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 1.

Doelstellingen
Het opleidingsonderdeel Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 1 in modeltraject 1 is een essentieel onderdeel binnen de opleiding.
Dit opleidingsonderdeel is rond een drietal peilers opgebouwd:
- het beroepsprofiel van een gespecialiseerde opvoeder-begeleider en daaraan gekoppeld inzicht in het eigen zelfbeeld;
- werkveld- en doelgroepexploratie;
- communicatieve vaardigheden.

Het opleidingsonderdeel Praktijk van het Orthopedagogisch Handelen 1 wil de studenten met elk van deze peilers vertrouwd maken en hen daartoe de noodzakelijke vaardigheden laten verwerven. We trachten een graduele verdieping te bewerkstelligen in de verschillende leerniveaus (weten, inzien, toepassen en integreren) met een sterk accent op enerzijds de kennis van en het inzicht in leerinhouden, maar anderzijds ook op vaardigheden en attitudes.

Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:

Beroepsspecifieke competenties
-1. Vanuit zijn eigenheid, en theoretisch ondersteund, op een kritische, communicatieve en creatieve manier professioneel handelen.
Deelcompetenties:
        - Doelgericht communicatieve competenties hanteren in het professioneel handelen;
        - Voortdurend en systematisch reflecteren over de wijze waarop hij vanuit zijn eigenheid en in
        interactie met de anderen, gestalte geeft aan het professioneel functioneren.

-2. Organiseren en begeleiden van processen (verzorging, begeleiding en behandeling) met betrekking tot het dagelijks leven.
Deelcompetenties:
        - Met aandacht voor de verschillende grondvormen, sociaal- en muzische agogische
        vaardigheden en methoden hanteren in de verzorging, begeleiding en behandeling;
        - Ontwikkelen, ondersteunen en/of verbreden van de natuurlijke sociale netwerken
        en/of het professionele vangnet van de cliënt.

-3. Op een pedagogisch doordachte wijze cliënten begeleiden in hun levensloop.
Deelcompetentie:
        - Een klimaat en professionele relaties tot stand brengen waarin cliënten optimale
        ontwikkelings- en ontplooiingskansen krijgen.

Algemene competenties
Algemene (generieke) competenties
-4. Kritisch reflecteren op het functioneren.
Deelcompetenties:
        - Reflectie als een instrument hanteren bij het ontwikkelen van een professionele houding;
        - Verschillende invalshoeken en kaders hanteren bij het reflecteren over het orthopedagogisch
        handelen;
        - Systematisch reflecteren als basisattitude.

-5. Inzicht hebben in de beperktheden van de eigen competenties en de bereidheid om deze bij te sturen.
Deelcompetenties:
        - Op basis van kritische reflectie de eigen kwaliteiten en beperktheden inzichtelijk
        identificeren;
        - Zelfstandig een leertraject uitwerken dat leidt tot verdieping en ontwikkeling van
        deskundigheid;
        - Kritisch reflecteren over het handelen en de eigen keuzes hierbinnen.

Dit opleidingsonderdeel geldt als voorbereiding op Stage 1 in modeltraject 2 en Stage 2 in modeltraject 3.
Het biedt tevens een praktijkgerichte ondersteuning aan tal van opleidingsonderdelen in de drie modeltrajecten van de opleiding.

Leerinhoud
Overzicht:
- Profiel van opvoeder als begeleider:
        - leren reflecteren;
        - inzicht in eigen zelfbeeld en zichzelf situeren ten aanzien van het beroepsprofiel
        (sterkte/zwakte-analyse);
        - eigen leertraject onderkennen en ontwikkelen.
- Werkveld- en doelgroepexploratie (bezoeken, gastsprekers,…);
- Communicatie:
        - vertaling van systeem- en communicatietheorie naar praktijksituaties;
        - actief luisteren;
        - feedback geven;
        - ik-boodschappen.
- EHBO;
- Verwerven van ICT vaardigheden eigen aan de leeromgeving en het beroep van opvoeder-begeleider;
- Netwerkondersteuning: gedurende het semester engageert elke student zich om vier uren kennis te maken met een bepaalde doelgroep. Deze vier uren zijn ingeschaald als begeleide zelfstudie (C-uren) en vallen buiten de reguliere lesuren.

Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.

Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik 'doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:

Op het niveau weten en inzien
De studenten:
- Reflecteren kritisch zowel schriftelijk als mondeling rond de kennis van de eigen leefwereld, de eigen mogelijkheden en beperkingen, het eigen leerproces;
- Profileren een juiste en volledige kennis van het profiel van de opvoeder/begeleider.

Op het niveau toepassen
De studenten:
- Oefenen op een initieel professioneel niveau sociaal-agogische vaardigheden uit binnen netwerkondersteuning;
- Hanteren gericht op optimalisatie basiscommunicatieve vaardigheden tijdens de contacturen (lesgebeuren), opgelegde opdrachten en activiteiten;
- Situeren juist organisaties in het werkveld door een correct gebruik van de sociale kaart;
- Tonen zin voor de essentiële attitudes die behoren tot het beroepsprofiel ten aanzien van zichzelf, anderen en het werkveld.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Cursus kan aangekocht worden via de cursussendienst.
Boek: Ter Horst, W. (1999). Het herstel van het gewone leven. Houten/Antwerpen: uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum (vierde druk).

Studiekosten
De kostprijs wordt geraamd op 50 euro: verplaatsingsonkosten werkveldexploratie, fotokopieën, materiaal, theater, activiteiten,…
De cursus wordt door de Hogeschool Gent gratis aangeboden.

Studiebegeleiding
Mogelijkheid tot individuele consultatie bij de lesgever.

Onderwijsvormen
De onderwijsvormen richten zich op ervaringsleren:
Leergesprekken;
Werkcolleges;
Infoverstrekking;
Zelfstudie/ begeleid zelfstandig leren;
Groepsdiscussies;
Gastsprekers;
Excursies.

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt, gelinkt aan haar inhoudelijke eigenheid, de mogelijkheid tot implementatie van internationale gastsprekers en/of bezoeken in internationale context.

Evaluatievorm
De totale evaluatie van het functioneren van de student in het opleidingsonderdeel gebeurt in overleg met alle betrokken OP-leden die de desbetreffende student in dit opleidingsonderdeel als lesgever kende.

Eerste zittijd
Voor dit opleidingsonderdeel worden 3 evaluatievormen gehanteerd:

Permanente evaluatie – procesevaluatie (30% van de totaliteit van de punten).
Er wordt gepeild naar gedragsindicatoren tijdens de lessen. De specificiteit van de competenties eigen aan dit opleidingsonderdeel vereisen een beoordeling binnen de contacturen. Bijgevolg is aanwezigheid in de lessen vereist om de student te kunnen evalueren. Om de vaardigheden en attitudes van de student te kunnen beoordelen, moet de student ten minste 2/3 van de lessen actief bijwonen. Hierbij is niet enkel de aanwezigheid van de student belangrijk, maar ook de interactie en participatie tijdens de les. Als de student meer dan 1/3 van de lessen POH heeft gemist, kan de procesevaluatie niet beoordeeld worden en krijgt de student een "A" (afwezig).
Het behalen van 50% van de procespunten is een voorwaarde om te kunnen slagen en dus een creditbewijs te behalen voor dit opleidingsonderdeel.

Productevaluatie (30% van de totaliteit van de punten)
Opdrachten zullen via een bundel opdrachtenformats tijdig meegedeeld en uitgelegd worden aan de studenten en worden verzameld in het elektronisch dossier (etos).
Gelinkt aan de actualiteit en/of inspelend op ervaringen van de studenten binnen de onderwijsrealiteit van dit opleidingsonderdeel kunnen ad hoc opdrachten gedurende het semester gegeven worden.

Schriftelijk examen met open vragen (40% van de totaliteit van de punten).
De wijze van examinering is conform de wijze waarop de leerinhoud geoefend werd in de lessen.

Tweede zittijd
De in eerste zittijd behaalde procespunten (PE) of A (afwezig) worden behouden in de tweede zittijd.
Er wordt een schriftelijk examen ingericht (40%).
Voor de productevaluatie wordt een vervangopdracht voorzien (30%). Hiertoe krijgt de student een begeleidende bundel met opdrachten

OP-leden
Lesgevers:
Goedele De Nil (goedele.denil@hogent.be)
Andere betrokken lectoren