Myofunctionele stoornissen
Basiskennis orale myologie en begrippen uit de orthodontie.
Oraal-sensomotorische ontwikkeling.
Functioneel schadelijke mondgewoonten.
Etiologie van schadelijke mondgewoonten.
Onderzoeken van myofunctionele stoornissen.
Preventie en behandeling bij myofunctionele stoornissen.


Begincompetenties
Aanbevolen: bezitten van de eindcompetenties van het opleidingsonderdeel “theorie spraak en taal" en "medische component 1", een correcte articulatie van alle Nederlandse klanken en een goede perceptie en discriminatie van klanken (correct en afwijkend).

Eindcompetenties
Kerncompetentie 1: de student heeft kennis van en inzicht in de verschillende articulatie- en myofunctionele stoornissen.
Onder meer:
- de student kan verwoorden hoe klanken geproduceerd worden
- de student kan articulatiestoornissen plaatsen en verklaren vanuit het theoretisch kader
- de student kan het ontstaan van de verschillende myofunctionele stoornissen verklaren
- de student heeft inzicht in de relatie tussen myofunctionele stoornissen en gebits-, kaak- en articulatieafwijkingen
- de student kan de theorie illustreren met voorbeelden
- de student kan de theorie toepassen in oefeningen en beperkte gevalsstudies
- de student kan met eigen woorden uitleggen wat articulatiestoornissen inhouden en hoe ze te verklaren zijn in het kader van voorlichting en informeren van de verschillende betrokken partijen (patiënten en hun ouders, instellingen,...)
- de student kent de bestaande onderzoeks- en behandelmethodes

Kerncompetentie 2: de student kan methodisch handelend assessments plannen, uitvoeren, evalueren en bijsturen i.f.v. articulatie- en myofunctionele stoornissen. De bekomen gegevens kunnen bovendien verwerkt worden in functie van het therapeutisch handelen.
Onder meer:
- de student kan een cliëntgerichte en onderbouwde selectie maken uit de verschillende onderzoeksmethodes
- de student kan een onderzoek in functie van myofunctionele en articulatiestoornissen afnemen en interpreteren
- de student kan de gevonden resultaten kaderen binnen de totale problematiek van de patiënt
- de student kan de gevonden resultaten op correcte wijze weergeven in een verslag

Kerncompetentie 3: de student kan methodisch handelend preventieve maatregelen formuleren en behandelplannen opstellen
Onder meer:
- de student kan op basis van de assessmentresultaten de gepaste behandelwijze selecteren
- de student kan op basis van de assessmentresultaten een behandelplan op maat van de patiënt opstellen
- de student kan het opgestelde behandelplan kritisch (= vanuit het theoretisch kader) beoordelen en bijsturen
- de student kan op gepaste wijze de verwijzing van arts, tandarts of orhodontist analyseren en interpreteren
- de student kan op gepaste wijze voorlichting geven over ontstaan en gevolgen van myofunctionele stoornissen aan hulpvragers en hun omgeving
- de student kan in dit kader preventieve maatregelen voorstellen

Algemene competenties:
- de student kan informatie verwerven en verwerken via interactie met de lesgever en de andere cursisten
- de student kan oplossingsgericht werken
Onder meer:
- de student kan vanuit een beperkte probleemstelling methodisch een oplossingsstrategie of handelwijze weergeven en toepassen
- de student kan de gekozen oplossingsstrategie of handelwijze toetsen aan de theorie en indien nodig bijsturen de student kan zijn keuzes duiden en verantwoorden


Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Articulatiestoornissen:
Syllabus met uitgeschreven practicumopgaven, illustraties, presentaties en individueel uitvoerbare oefeningen beschikbaar via Dokeos.
Handboek: STES, R., Articulatiestoornissen: fenomenen, oorzaken en behandelingen. Leuven, Acco, 1999, 448 blz.
Scoreformulieren van de verschillende onderzoeken.
Aanbevolen literatuur, niet verplicht:
HOWELL, J. en DEAN, E., Fonologische stoornissen: behandeling van kinderen volgens de Metaphontherapie. Harcourt Assessment BV, 1999, 223 blz.
VAN BORSEL, J., Kinderen met spraakproductieproblemen. Fonologische procesanalyse met oefeningen. Leuven, Acco, 2003, 88 blz.
ELDAR, A.M., FRANKEN, M.C. en KOOIJMAN, P.G.C., Spreken en zingen. Assen, Van Gorcum, 2003, 168 blz.
HUYBRECHTS, G., e.a. Articulatie in de praktijk, Consonanten. Leuven, Acco, 2005, 279 blz.
HUYBRECHTS, G., e.a. Articulatie in de praktijk, Vocalen en diftongen. Leuven, Acco, 2005, 123 blz.

Myofunctionele stoornissen
Syllabus, aangevuld met nota’s en hand-outs van de PowerPointpresenaties die gebruikt worden tijdens de lessen.

Studiekosten
Geraamde totaalprijs: 55.0 EUR (waarvan ongeveer 35 EUR voor het handboek). Syllabi aangemaakt door de centrale cursusdienst worden gratis aangeboden aan studenten die inschrijven voor modeltraject 1. Voor de extra muros taak moet rekening gehouden worden met het feit dat eenmalig het openbaar vervoer nodig kan zijn. De keuze hiervoor ligt bij de student. .

Studiebegeleiding
Monitoraat is mogelijk na afspraak, waarbij klassikale initiatieven voorrang krijgen. Extra oefeningen zijn mogelijk via het elektronisch leerplatform (www.dokeos.hogent.be). Via fora op datzelfde leerplatform kunnen studenten elkaar helpen bij het verwerken van de syllabi.

Onderwijsvormen
Hoorcolleges, begeleid zelfstandig leren, zelfstandig te verwerken opdrachten (eventueel in het competentielabo). Tijdens het academiejaar voeren de studenten voor het partim articulatiestoornissen een opdracht extra muros uit, waarbij zij de geziene leerstof kunnen integreren in de praktijk. Er worden ook wekelijks practica voorzien in kleine groepen, waarbij er steeds een deel van de theorie uitgediept wordt in praktische toepassingen.

Evaluatievorm
Articulatiestoornissen 70%
Schriftelijk examen (80% van de punten) bestaande uit theoretisch gedeelte over de inhoud van de syllabus en delen van het handboek; praktijkgedeelte dat volgende elementen kan bevatten: gerichte toepassing van de theorie op een voorgestelde stoornis, voorstelling en bespreking van een verwerkt spraakstaal. De opdracht die de studenten moeten uitvoeren voor articulatiestoornissen en de practica staan samen op 20% van de punten. Tijdig indienen van de extra muros taak is een voorwaarde om aan het examen deel te kunnen nemen. Volgens de departementale aanvullingen op het examenreglement kan de titularis voor de delen met permanente evaluatie de beslissing 'afwezig' nemen indien de student meer dan 20% afwezig is geweest. Deze afwezigheden kunnen wettig of onwettig geweest zijn.
Zittijdoverdracht is niet toegestaan.
De punten van de permanente evaluatie worden overgenomen in de resultaten van de tweede zittijd.

Myofunctionele stoornissen 30%
Schriftelijk examen met mondelinge toelichting voor het praktisch luik (80% van de punten), permanente evaluatie in het kader van practica en extra opdracht (20 % van de punten).
Zittijdoverdracht is niet toegestaan.
De punten van de permanente evaluatie worden overgenomen naar de tweede zittijd.

OP-leden
articulatiestoornissen: Kathleen Van Snick (Kathleen.VanSnick@hogent.be)
myofunctionele stoornissen: Eddy Hoste (Eddy.Hoste@hogent.be) en Fleur Gailly (Fleur.Gailly@hogent.be)