Trefwoorden
p003-chemie, p390-organische-chemie
Doelstellingen
De organische chemie is in het curriculum opgenomen omdat de kennis, het inzicht en de vaardigheden aangeleerd binnen dit opleidingsonderdeel de basis vormen voor nagenoeg alle andere opleidingsonderdelen.
De student leert in dit opleidingsonderdeel “moleculair denken” en bouwt vanuit dit denken een inzicht op in de eigenschappen en reacties van de organische moleculen.
Nadien kan de student dit inzicht in de organische moleculen gebruiken en toepassen in de meeste opleidingsonderdelen die volgen : organische scheidingstechnieken, klinische chemie, biochemie, bacteriologie, pathologie, immunologie, hematologie, biotechnologie. De student ontwikkelt in dit opleidingsonderdeel eveneens de competentie om veilig en milieubewust om te gaan met specifiek labmateriaal. Ook op deze competentie wordt verder gebouwd in de volgende opleidingsonderdelen (bvb. organische scheidingstechnieken).
Dit opleidingsonderdeel wordt aangeboden in het curriculum op het moment dat de student een basiskennis en de bijhorende basisvaardigheden bezit van de algemene en anorganische chemie.
De bedoeling van dit opleidingsonderdeel is het verwerven van het inzicht en het opbouwen van een zekere parate kennis betreffende de verschillende functionele groepen en de verschillende bijhorende reactiemechanismen.
In het practicum is het de bedoeling dat de studenten de competentie ontwikkelen eenvoudige synthesereacties uit te voeren en de bijhorende rendementen kunnen berekenen. Het is tevens de bedoeling dat de studenten een basiskennis en inzicht opdoen betreffende de voornaamste bio-organische moleculen.
Binnen het geheel van de opleiding stimuleert dit opleidingsonderdeel, gezien de specifieke manier van werken tijdens de practica, de volgende algemene competenties:
teamwork
veilig en milieubewust werken
rapporteren
Verticale coherentie:
Dit opleidingsonderdeel bouwt voort op de algemene en anorganische chemie en het vormt de basis voor de biochemie, de organische scheidingstechnieken en de klinische chemie.
Horizontale coherentie :
Er is een sterke verwevenheid tussen het opleidingsonderdeel organische chemie en de opleidingsonderdelen microbiologie en biologie, waar de studenten de toepassingen en effecten van de organische moleculen geïllustreerd zien.
Leerinhoud
Theorie
De leerstof is lineair geordend: er wordt verder gebouwd op de reeds geziene leerstof.
Samenstelling van de organische materie, Bijzondere bindingsmogelijkheden van het koolstofatoom, Molecuul structuren
- Alkanen, Halogeenkoolwaterstoffen, Alcoholen, fenolen en thiolen
- Ethers, Aminen, Nitrillen, Alkenen, Alkynen, Benzeen en derivaten
- Ketonen en aldehyden,Carbonzuren en derivaten
- Koolhydraten, Aminozuren en eiwitten, lipiden, Nucleïnezuren,
- Tensiden
Practicum
- fysische constanten (de oplosbaarheid van een stof, het smeltpunt, de kristallisatie van een stof, de brekingsindex)
- de destillatie (eenvoudige, gefractioneerde destillatie, stoomdestillatie)
- synthese van cyclohexanon
- synthese v an anethool
- synthese van het ester acetylsalicylzuur (aspirine®)
- synthese van p-nitro-aceetanilide
- synthese van methyloranje
- hydrolyse van triglyceriden
- BZL Practicum: transesterificatie.
De studenten voeren alle proeven uit in een team van twee studenten binnen een groep van maximum 18 studenten. Op deze manier wordt de optimale kans geboden tot het verwerven en toepassen van kennis en inzicht, het aanleren van praktische vaardigheden en het teamgericht en veilig en milieubewust werken.
Begincompetenties
Voorkennis van het opleidingsonderdeel algemene en anorganische chemie is gewenst
Eindcompetenties
Algemene competenties
Denk en redeneervaardigheid: opstellen van reactiemechanisme
Vermogen tot kritische reflectie: mogelijke foutenbronnen opsporen, relatie zien tussen de experimentele en de theoretische waarde
Teamgericht werken: kunnen samen met anderen naar een gezamelijk resultaat toe weken
Beroepsgerichte competenties
Het verwerven van algemene vakbekwaamheid met inbegrip van GLP als ondersteuning van bij het verder uitbouwen van beroepsspecifieke competenties
onder meer:
- kennis en inzicht hebben in de verschillende functionele groepen binnen de organische chemie en de verschillende bijhorende reactiemechanismen
- inzicht hebben in de eigenschappen en reacties van (bio-)organische moleculen
- veilig en milieubewust om kunnen gaan met specifiek labmateriaal
- eenvoudige synthesereacties kunnen uitvoeren en de bijhorende rendementen kunnen berekenen
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
1. Samenvattende transparanten (G. Muylaert)
2. Handboek (Cursusdienst Vesalius):
Organische chemie, Karel Bruggemans, Yvette Herzog, Uitgeverij de boeck, 2006
3. Vakliteratuur
- Bibliotheek Departement Gezondheidszorg Vesalius :
Organic experiments Kenneth L. Williamson, Boston Houghton Mifflin 2004
Organic chemistry, William H. Brown, Christopher S. Foote, New York Harcourt 2002
Inleiding in de bio-organische chemie, J.F.J. Engbersen en AE de Groot, Wageningen Wageningen Pers 2001
Organic chemistry, Maitland Jones, New York ; London Norton 1997
- Internet
Websites vermeld onder “Links” op dokeos
Studiekosten
Handboek: € 50
Studiebegeleiding
Moeilijkheden bij het verwerven van het inzicht in de leerstof of bij het uitvoeren van het practicum
worden door de student gemeld of door de docent opgemerkt en bijgestuurd door individuele begeleiding
van de studenten tijdens het monitoraat of het practicum. Peer teaching wordt eveneens aangewend om moeilijkheden
bij het verwerven van de leerstof te remediëren.
Op dokeos kunnen de studenten terecht voor bijkomende informatie,
voor foto’s en voor oefeningen en zelf testen.
Onderwijsvormen
Aanbrengen van theorie en het inzicht in de materie en het ontwikkelen van het abstract denken gebeurt via hoorcolleges.
In de practica ontdekken de studenten proefondervindelijk de wetmatigheden van de organische chemie.
Studenten kunnen tijdens het monitoraat ook aan de slag met stereomodellen.
Op Dokeos kunnen studenten terecht voor informatie (oefeningen, links, cursussen, beeldmateriaal, zelf testen)
en ze worden ook aangemoedigd om zelf interessante zaken op dokeos te plaatsen.
Evaluatievorm
Mondeling examen 75 %
Voor het mondelinge examen krijgen de studenten een schriftelijke voorbereidingstijd voor het beantwoorden
van open vragen betreffende basiskennis en inzicht in de fysische eigenschappen en de toepassingen
van een homologe reeks, de bio-organische moleculen en een reactiemechanisme. Vervolgens lichten de studenten
hun antwoorden op de vragen mondeling toe en krijgen ze een vraag zonder schriftelijke voorbereiding.
mogelijkheid tot tweede zittijd
Permanente evaluatie 25 %
De permanente evaluatie gebeurt
- via de beoordeling van de verslagen (overzichtelijkheid, volledigheid, correcte synthesereacties, rendementsberekeningen, interpretatie bekomen eindresultaat)
- via beoordeling van praktische vaardigheden, attitudes en competenties tijdens de practica (correct gebruik glasmateriaal, veilig werken, milieubewust afval sorteren en verwijderen…)
- via de beoordeling van korte schriftelijke toetsen De toetsen in het practicum zijn verplicht; bij afwezigheid dient de student een afspraak te maken met de betrokken lector om ze in te halen! Indien dit niet gebeurt, wordt de test ingehaald tijdens het mondelijk examen.
Er is geen mogelijkheid tot tweede zittijd. De resultaten voor permanente evaluatie worden overgedragen naar de tweede zittijd.
OP-leden
Dr. Apr. Liesbet Cosyn
Lic. Apr. Griet Muylaert
|
|
