IN VIVO TECHNIEKEN EN RADIOPROTECTIE
 
Wordt gegeven in 3de jaar professionele Bachelor in de biomedische laboratoriumtechnologie - afstudeerrichting: medische laboratoriumtechnologie
Hoorcollege [A] 35.0
Werkcollege [B] 0.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 5.0
Totale studietijd [D] 75.0
Studiepunten [E] 3
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toegankelijk
Examencontract? niet toegelaten
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Pascale Dooms
Referentie GCBLTM03A00009
 
Trefwoorden
t411-radiofarmacie, t160-nucleaire technologie en ingenieurstechnieken,t111-beeldvorming, in verband met labtechnieken in vivo ook volgende: b570- andrologie, b550- gastro-enterologie, b530- cardiovasculair systeem, b570-voortplanting, b540-ademhaling, b640-neurologie

Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel is in het curriculum opgenomen omdat volgens het KB van 2 juni 1993 een medisch laboratoriumtechnoloog belast moet kunnen worden met het technisch deel van volgende in vivo verstrekkingen: meting en evaluatie van parameters behorende tot de verschillende biologische functies; voorbereiding en assistentie bij ingrepen tot diagnosestelling; gebruik en bediening van toestellen voor observatie van de verschillende functiestelsels, voorbereiding, manipulatie en toediening van radioactieve producten (mits bijkomende stage) en belast moet kunnen worden met de voorbereiding en toediening van producten bij functieproeven.

Het doel van dit opleidingsonderdeel is een basiskennis en –inzicht te geven aan de toekomstige medische laboratoriumtechnoloog over deze belangrijke in vivo-technieken en nucleaire technieken om zo de mogelijkheden tot werkgelegenheid in de medische sector te vergroten en ook om later het labonderzoek te kunnen situeren in de totaliteit van alle mogelijke onderzoeken op een patiënt. De student kan aan de hand van interactieve rondleidingen op diverse diensten van het UZ Gent en aan de hand van video’s en opzoekingen op internet de nodige basishandelingen aanleren. Tenslotte wordt hij ook gewezen op de gevaren bij het werken met radiofarmaca en leert hij hoe hij zich hier tegen kan beschermen en wat de wettelijke veiligheidsnormen zijn. Hij kan indien gewenst ook een bijkomende stage en opleiding in een erkend lab of centrum aanvragen.

Verticale samenhang:
Dit opleidingsonderdeel steunt rechtsreeks op het opleidingsonderdeel fysica uit het eerste jaar BLT en heeft ook onderwerpen nodig van anatomie en fysiologie (1 BLT) voor de in vivo technieken (nl.opbouw van hersencellen, hart, bloedsomloop, spieren, longweefsel…)
Horizontale samenhang:
Tussen het opleidingsonderdeel in vivo technieken en radioprotectie, klinische chemie en kwaliteitszorg (3 MLT), pathologie (2BLT) en immunologie (2BLT) wordt er verwezen naar relevante raakvlakken.


Leerinhoud
Deel I Radioprotectie:

De leerstof is lineair geordend, er wordt verder gebouwd op de al geziene leerstof uit het eerste jaar fysica.

Eerst wordt een algemene basis gegeven over de eigenschappen van ioniserende deeltjes en elektromagnetische straling, vervolgens zien de studenten de mogelijke bepalingsmethodes voor ioniserende straling. Ze leren wat de onmiddellijke en late effecten van straling op cel en weefsel zijn, krijgen een overzicht van de mogelijke radiotherapie en –diagnosetechnieken met nadruk op het bereiden van radiofarmaca en zien uiteraard hoe ze zich kunnen beschermen tegen de schadelijke invloed van ioniserende straling. Hierbij wordt er speciale aandacht besteed aan de wettelijke voorschriften en de veiligheidsnormen in een labo dat met radio-isotopen werkt. In de loop va het jaar gaan ze ook op verschillende diensten waar met isotopen wordt gewerkt op rondleiding (zie deel II)

Deel II : In vivo technieken

Het doel van dit deel is de studenten zelf leren ontdekken wat de nieuwste technieken zijn waar zij in het latere beroepsleven mee geconfronteerd zullen worden. Na een korte inleiding gaan ze dus op stap naar de diverse labo’s, bekijken en/of nemen deel aan de technische aspecten van het onderzoek (meestal met een student in de rol van patiënt) en nemen nota’s. Deze nota’s worden aangevuld met eigen opzoekingwerk via internet en het geheel wordt in groepjes van 2 studenten via een worddocument afgegeven (sjabloon volgen van Hogent) en ook elektronisch in de dropbox geplaatst.

De leerstof is thematisch opgebouwd en kan ook tijdens het jaar aangevuld worden of gewijzigd worden naargelang nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied of gewijzigde mogelijkheden voor rondleidingen.

Volgende onderwerpen komen zeker aan bod:
het Elektro-encefalogram, het Elektrocardiogram, bloeddrukmeting, vaatonderzoek, spierfunctietesten, longfunctietesten, in vitro fertilisatie en ICSI, spermaonderzoek, magnetische resonantie imaging, Positron Emissie Tomografie of PET, Single Photon Emission Computed Tomography-scanning of SPECT

C-uren:

verwerken van rondleidingen via verslagen, waarbij extra informatie wordt opgezocht via internet

Begincompetenties
Voor het opleidingsonderdeel fysica moet de student een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK of EVC.

Eindcompetenties
beroepsgerichte competenties
het verwerven van algemene vakbekwaamheid met inbegrip van GLP
Onder meer:
- inzicht hebben in de diverse in vivo verstrekkingen, manipulatie van radioactieve producten en producten bij functieproeven.


algemene competenties
Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk
Onder meer:
- inzicht hebben in de gevaren bij het werken met radiofarmaca
- kennis hebben van beschermingstechnieken
- kennis hebben van de wettelijke veiligheidsnormen


Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Eigen syllabus beschikbaar via cursusdienst Hogent, aangevuld met nota's genomen op de verschillende diensten van het U.Z. en nota’s en verslagen die resulteren uit de diverse rondleidingen

e-learning: Dokeos : aanvullingen, nuttige links, nieuwste ontwikkelingen…;

vakliteratuur beschikbaar via bibliotheek Hogent departement Vesalius:
tijdschriften:
1. Tijdschrift voor Nucleaire Geneeskunde , red.SBNG (Stichting ter Bevordering van de Nucleaire Geneeskunde) , uitgeverij Kloosterhof
boeken:
2. VERSTAPPEN,F. Medische basiskennis Utrecht Lemma 2004
3. Leerboek der nucleaire geneeskunde Maarssen Elsevier gezondheidszorg 2003
4. BOS, A.J.J. Inleiding tot de stralingshygiëne Maarssen Elsevier gezondheidszorg 2000
5. Radiobiologie en stralingsbescherming Maarssen Elsevier gezondheidszorg 2003
6. Supportive Care in radiotherapy Edingburgh [etc.] Churchill Livingstone 2003
7. Oncologie Houten: Bohn, Stafleu Van Loghum, 2004
8. De meest gestelde vragen over: astma en COPD Houten: Bohn, Stafleu Van Loghum, 2003
9. DE METZ, DE CRAEMER et al. Longfunctieonderzoek Leuven Garant 1998
10. The respiratory system at a glance Oxford Blackwell Science 2002
11. gastro-enterologie Houten: Bohn, Stafleu Van Loghum, 2003
12. De meest gestelde vragen over: gastro-enterologie Houten: Bohn, Stafleu Van Loghum, 2000
13. BEEVERS, G. ABC of hypertension London BMJ Publishing, 2003
14. SIX, A.J. De cardiologie vereenvoudigd Utrecht, Lemma 2002
15. Robles de Medina, E.O. et al.Klinische elektrocardiografie een handleiding voor zelfstandige beoordeling van het E.C.G Uitgever Houten/Diegem Bohn Stafleu Van Loghum 2004
16. Morris, Francis et al ABC of clinical electrocardiography London BMJ Publishing 2003
17. MUMENTHALER, Mark et al. Neurology 4th rev. and enlarged ed. Stuttgart ; New York Thieme 2004
18. ROHKAMM, Reinhard Color atlas of neurology Manfred Güther ; trans. rev. Ethan Taub,2th ed. Stuttgart Thieme 2004
19. HIJDRA A.et al. Neurologie 3de, herz. dr. Maarssen Elsevier gezondheidszorg 2003
20. Oosterhuis, H.J.G.H. Klinische neurologie: een beknopt leerboek H.J.G.H.14de, herz. dr. Houten/Diegem Bohn Stafleu Van Loghum 2000


Studiekosten
Ongeveer 8 € voor syllabus, uitprints van Dokeos, verplaatsingskosten voor de rondleidingen

Studiebegeleiding
Er is mogelijkheid tot het stellen van individuele vragen na de les of op afspraak. De studenten kunnen elkaar ook steeds op weg helpen bij het maken van de verslagen of bij het verwerken van de leerstof (onder andere door het forum op Dokeos)

Onderwijsvormen
- doceermethode en leergesprekken;
- gebruik van transparanten en illustraties in boeken;
- video's over specifieke technieken;
- rondleidingen in de verschillende medisch afdelingen van het U.Z. + andere gespecialiseerde centra (praktische toepassingen)
- begeleide zelfstudie: gebruik van elektronische leeromgeving: Dokeos met internetlinks, dropbox voor verslagen, forum …


Evaluatievorm
Permanente evaluatie: 25%
verslagen over rondleidingen. Hiervoor is geen tweede zittijd mogelijk; de punten van dit onderdeel worden overgedragen naar een tweede zittijd

eindevaluatie (in januari): schriftelijk examen: 75%
Theorie zie syllabus + aangeduide items van rondleidingen, alsook aanvullingen tijdens de hoorcolleges. Voor de eindevaluatie is een tweede zittijd mogelijk


OP-leden
Apr. Pascale Dooms