FARMACOLOGIE, FARMACODYNAMIE EN FARMACOGNOSIE
 
Wordt gegeven in 2de jaar professionele Bachelor in de biomedische laboratoriumtechnologie - afstudeerrichting: farmaceutische en biologische laboratoriumtechnologie
Hoorcollege [A] 25.0
Werkcollege [B] 0.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 0.0
Totale studietijd [D] 75.0
Studiepunten [E] 3
Niveau uitdiepend
Creditcontract? toegankelijk
Examencontract? niet toegelaten
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Pascale Dooms
Referentie GCBLTF02A00012
 
Trefwoorden
b-740 farmacologie (geneesmiddelenleer), b740 farmacognosie (plantaardige geneesmiddelen), b740 farmacie (farmacodynamie, farmacokinetiek en biologisch effect: dosering van geneesmiddelen, geneesmiddeleninteracties, biologische beschikbaarheid van geneesmiddelen, geneesmiddelengroepen)

Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel is in het curriculum opgenomen omdat volgens het KB van 5 februari 1997 een farmaceutisch-technisch assistent (één van de beroepsmogelijkheden van een afgestudeerde in de afstudeerrichting farmaceutische en biologische technieken) belast moet kunnen worden met het verschaffen van info over het adequaat en veilig gebruik van geneesmiddelen, (en ook ‘over the counter’produkten en plantaardige geneesmiddelen en parafarmacie).

Het doel van dit opleidingsonderdeel is inzicht verwerven in de farmacokinetiek en farmacodistributie van geneesmiddelen.
Ook is het de bedoeling dat de studenten de verschillende geneesmiddelenklassen, groepen en subgroepen leren kennen en de voornaamste indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen leren inzien aan de hand van het werkingsmechanisme van deze geneesmiddelen.
De studenten leren de wisselwerking met andere geneesmiddelgroepen opzoeken in het gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium.
De studenten leren de belangrijkste groepen werkzame stoffen in de farmacognosie kennen en leren hun toepassingsmogelijkheden en bijwerkingen inzien.

Verticale samenhang:
Dit opleidingsonderdeel wordt aangeboden in het curriculum op het moment dat de student een grondig inzicht bezit in de anatomie, de fysiologie (voornamelijk het bloedvatstelsel, het lymfestelsel, de lever- en de nierwerking en de fysiologie van het zenuwstelsel zijn van groot belang voor dit opleidingsonderdeel) en de biologie (opbouw van dierlijke en plantaardige cellen en weefsels)
Dit opleidingsonderdeel is belangrijk voor het begrijpen van het opleidingsonderdeel ‘ kwaliteitscontrole van farmaca’ (3 FBT) en tarificatie (3 FBT)

Horizontale samenhang:
Tussen het opleidingsonderdeel farmacologie, farmacodynamie en farmacognosie en de opleidingsonderdelen farmaceutische instrumentele analyse, medische bacteriologie, hematologie, pathologie (2 BLT), biologie (2 FBT), toxicologie (3 FBT) en het opleidingsonderdeel proefdierkunde, galenica en cosmetica (3 FBT) wordt er verwezen naar relevante raakvlakken.

Leerinhoud
Thematisch gerangschikt
1. Inleidende begrippen in verband met farmacologie
2. Bespreking van elementaire begrippen in verband met farmacokinetiek en –dynamie, uitwerking van modellen in de farmacokinetiek, bespreking van de biologische beschikbaarheid en het therapeutisch effect van geneesmiddelen
3. Bespreking van verscheidene geneesmiddelklassen, groepen en ondergroepen (via het gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium) met opzoekingswerk
4. Farmacognosie: bespreking van werkzame bestanddelen in plantaardige geneesmiddelen en aanhalen van enkele bereidingswijzen van plantaardige geneesmiddelen


Begincompetenties
- Voor het opleidingsonderdeel anatomie en fysiologie moet de student een credit behaald hebben, gedelibereerd zijn of een vrijstelling bekomen hebben op basis van EVK of EVC.

Eindcompetenties
Specifieke competenties
1. het bezitten van vakbekwaamheid
Onder meer:
- inzicht hebben in de farmacokinetiek, farmacodynamie en farmacodistributie van geneesmiddelen
- kennis hebben van de verschillende geneesmiddelenklassen, groepen en subgroepen
- Inzicht hebben in de voornaamste indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen aan de hand van het werkingsmechanisme van deze geneesmiddelen
- de wisselwerking met andere geneesmiddelgroepen kunnen opzoeken in het gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium
- Kennis hebben van de belangrijkste groepen werkzame stoffen in de farmacognosie en hun toepassingsmogelijkheden en bijwerkingen

2. Kunnen meewerken aan farmacologisch onderzoek

3. Kunnen uitvoeren van farmaceutisch-technische taken in een (ziekenhuis)apotheek
Onder meer:
- in staat zijn informatie te verschaffen over de veiligheid, de werking en de bewaring van geneesmiddelen, ‘over the counter’produkten en parafarmacie, met inbegrip van plantaardige geneesmiddelen en parafarmacie

algemene competenties
Besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid samenhangend met de beroepspraktijk:
via het opzoeken van informatie over geneesmiddelen, hun wisselwerking, bijwerkingen en contra-indicaties o.a. in het gecommentarieerd geneesmidelenrepertorium en internet kunnen beseffen dat achter elk voorschrift een patiënt/cliënt schuilt wiens gezondheid en welzijn kan afhangen van de verschafte informatie.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
1. Syllabus: theoretische cursus, aan de studenten bezorgd via de cursusdienst van de Hogeschool Gent
2. dit moet aangevuld worden met lesnota’s, genomen door de student tijdens de hoorcollege’s
3. opzoekingen in het gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium
4. gebruik van Dokeos voor oefeningen, internetlinks, bijkomende info, begeleide zelfstudie
5. gebruik van PowerPoint presentaties, overheadprojectie en door studenten of de lector aangebracht studiemateriaal


Studiekosten
Ongeveer 10 EUR voor de cursus + bijkomende fotokopijen en uitprints tijdens het academiejaar.

Studiebegeleiding
Individuele uitleg is steeds mogelijk na een les of op afspraak. Studievoortganggesprekken tussendoor tijdens de uren van de hoorcolleges

Onderwijsvormen
Hoorcolleges, opdrachten (opzoekingen in gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium), begeleide zelfstudie, vraaggesprekken

Evaluatievorm
Deel 1: Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding : 80%
Er worden een viertal vragen gesteld (zeker één over een uitgewerkt voorbeeld of schema in verband met farmacodynamie en –kinetiek en biologisch effect van een geneesmiddel, een tweetal over geneesmiddelengroepen en een belangrijke vertegenwoordiger (werking, bijwerking, wisselwerkingen..) en zeker één over farmacognosie)
Deel 2: opzoeking in het gecommentarieerd geneesmiddelenrepertorium naar het antwoord op specifieke vragen over een geneesmiddel (schriftelijk) 20%

Tweede zittijd is mogelijk voor het geheel van dit opleidingsonderdeel. Er is geen overdracht van punten voor aparte onderdelen mogelijk.

OP-leden
Apr. Pascale Dooms