WERKTERREIN EN -METHODES: VERDIEPINGSMODULE
 
Wordt gegeven in 2de jaar professionele Bachelor in het sociaal werk
Hoorcollege [A] 6.0
Werkcollege [B] 30.0
Begel. zelfst./extern werk [C] 0.0
Totale studietijd [D] 78.0
Studiepunten [E] 3
Niveau gespecialiseerd
Creditcontract? toelating nodig
Examencontract?
Onderwijstaal Nederlands
Titularis Nancy De Blieck
Referentie SCSWKX02A00010
 
Trefwoorden
Maatschappelijk Werk, Sociaal-cultureel Werk, Personeelswerk, Maatschappelijke Advisering

Doelstellingen
Na een kennismaking en eerste verkenning van het werkterrein en de werkmethodes binnen Maatschappelijk Werk, Sociaal-Cultureel werk, Personeelswerk en Maatschappelijke Advisering in de oriëntatiemodule 2SW, wordt in dit opleidingsonderdeel een verdieping uitgebouwd.

Essentiële beroepsspecifieke competenties zijn:
- Sociaal werkers handelen vanuit een visie die steunt op een breed inzicht in de maatschappelijke werkelijkheid
- Sociaal werkers hanteren gepaste, concrete en juridisch onderbouwde informatie in het belang van de cliënt
- Sociaal werkers geven op een methodische manier vorm aan de sociaal-agogische processen in hun taakgebieden

Daarnaast zijn ook volgende algemene competenties belangrijk:
- algemene beroepscompetentie: oplossingsgericht kunnen werken in de zin van het zelfstandig kunnen definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk en het kunnen ontwikkelen en toepassen van zinvolle oplossingsstrategieën.
- algemene competenties:
        - denk- en redeneervaardigheid
        - het vermogen tot kritische reflectie en projectmatig werken

Dit opleidingsonderdeel ondersteunt de groei tot startklare competente professionele krachten:
- Het vertrekpunt zijn de wensen, mogelijkheden en de beperkingen van de cliënt
- Het vizier wordt gericht op het verwerven van initiële vaardigheid met betrekking tot verschillende basismethodieken
- Het doel hierbij is een kwalitatieve bijdrage te leveren tot het welzijn en welbevinden van de cliënt

Leerinhoud
De studenten kiezen twee werkterreinen uit de verschillende werkterreinen van het Sociaal-Werk. Ze werken hierbinnen rond een aantal aanvullende thema's.

Maatschappelijk Werk:
- maatzorg - maatwerk
- trajectbegeleiding
- straathoekwerk
- casemanagement
- crisisinterventie
- daderhulp
- slachtofferhulp.

Sociaal-Cultureel Werk:
- verandering en beïnvloeding;
- educatief werk;
- werken aan de samenleving (inspraak en participatie, sociale actie);
- vergaderen, een persconferentie, een tentoonstelling, een simulatiespel organiseren.

Maatschappelijke advisering:
- de sociaal-juridische dienstverlening: sociaal-juridische probleemsituering en probleemanalyse;
- gebruik van verschillende rechtsbronnen bij het zoeken naar oplossingen voor de probleemsituaties;
- kennismaking met de andere werkvelden binnen de maatschappelijke advisering, met name arbeidsbemiddeling en trajectbegeleiding enerzijds, sociaal beleid en bewegingswerk anderzijds.

Personeelswerk: thema’s i.k.v. projectonderwijs:
- outplacement, retentiemanagement, selectiemethodes, ...;
- beknopte literatuurstudie en het toetsen van deze literatuur aan de realiteit;
- een bezoek aan een profit of een social profit organisatie;
- een beknopt eindrapport met powerpointpresentatie voor de gehele klasgroep.

Begincompetenties
De studenten hebben reeds een verkennende kennisbasis uit de oriëntatiemodule Werkterrein en -methodes 2de jaar Sociaal Werk

Eindcompetenties
De studenten verdiepen zich grondiger in de thematieken en methodieken van volgende werkvelden. Ze hebben hierbij de mogelijkheid twee keuzes tussen de werkvelden te maken.

Maatschappelijk Werk:
De studenten - benoemen correct binnen een bepaalde methodiek waarden en kerndoelstellingen van het maatschappelijk werk
- zoeken gericht informatie op betreffende een hulpverleningsmodel
- bespreken op basis van kritische reflectie een hulpverleningsmodel
- duiden correct de visie waaruit een bepaald model ontstaan is
- omschrijven juist de specificiteit van maatschappelijk werk
- duiden correct de zeven werkprincipes aan ( cfr oriëntatiemodule) in een vrij gekozen hulpverleningsmodel
- situeren een vrij gekozen hulpverleningsmodel juist in zijn toepassing in het werkveld

Sociaal-Cultureel Werk:
De studenten: - verweven en verwerken efficiënt informatie
- zetten doelgericht veranderingsstrategieën op
- duiden correct, aan de hand van ervaringsgericht leren, de organisatorische kanten van SCW
- ontwikkelen essentiële basishoudingen eigen aan de functie van een scw-er:
        - inleven in een doelgroep
        - verantwoordelijkheidszin t.a.v. het team
        - loyaliteit t.a.v. het team, de organisatie, het project
        - beginnende reflexieve professionaliteit
- presenteren met zorg een eindproduct aan een doegroep
- zetten zich in voor het oefenen van vaardigheden/technieken die het methodisch handelen kunnen ondersteunen

Maatschappelijke Advisering:
Het doel van de verdiepingsmodule is de student grondig voor te bereiden op de optie Maatschappelijke Advisering binnen het sociaal werk. Daarbij zal de student verder zelfstandig leren omgaan met de materie van het recht en kennismaken met familierecht . Daar studenten Maatschappelijke Advisering nu en later moeten kunnen functioneren in diverse soorten organisaties, adviesorganen en ombudsdiensten, is een grondige kennis van het recht onontbeerlijk. De studenten moeten in staat zijn op een systematische en doelgerichte wijze vragen, klachten of problemen van hun cliënten op te lossen. De practicus dient zich bij het behandelen van rechtsproblemen volgens bepaalde wetenschappelijke methodes te gedragen. Zonder deze methodes is een correcte benadering van het probleem niet mogelijk.
De studenten:
- situeren correct een probleem
- verzamelen efficiënt gegevens
- interpreteren correct wetgeving en rechtspraak
- vertalen op maat van de cliënt wetgeving en rechtspraak
- lossen doelgericht een probleem op
- communiceren op een professionele wijze naar overheid, cliënt, groepen.
De studenten tonen in hun professionele houding essentiële vakreflexen zoals:
        - bevragende en geargumenteerde kritische ingesteldheid
        - actieve belangstelling voor het maatschappelijk gebeuren
        - objectieve reflectie
        - zin voor nauwkeurigheid, resultaatgerichtheid en stiptheid

Personeelswerk:
De studenten:
- verwerven en verwerken inzichtelijk informatie rond een aantal thema's uit het personeelswerk.
- ontwikkelen een eigen visie op (al dan niet recente) ontwikkelingen in het personeelsmanagement met betrekking tot in- en uitstroom, loopbaanbeleid, motivatie, evaluatie, beloning en ontwikkeling.
- oefenen via de gebruikte methodiek een aantal belangrijke vaardigheden als personeelswerker:
        - analyse van een opdracht,
        - zoeken en synthetiseren van informatie,
        - schriftelijke rapportage, werken met informaticatoepassingen,
        - het maken van een werkplanning,
        - het afnemen van een interview,
        - spreken voor groep,
        - op een positieve doelgerichte manier samenwerken in groep.
De studenten tonen in hun professionele houding een zin voor:
        - assimilatievermogen,
        - zelfstandigheid,
        - verantwoordelijkheid,
        - creativiteit,
        - inzet en resultaatgerichtheid.

Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Maatschappelijk werk : de cursus van de basismodule MW.
Maatschappelijke advisering: instructieschrift met oefeningen.
Sociaal- Cultureel Werk: reader (cursusinhoud en richtlijnen)
Personeelswerk: bundel met richtlijnen ( 30 pagina’s) beschikbaar via Dokeos.
De literatuurlijsten bevatten aanbevolen literatuur.

Studiekosten
Maatschappelijk Werk/ Sociaal-Cultueel Werk: 2,5€
Personeelswerk: kosten opmaak projectpaper: 5€
Maatschappelijke advisering: 5€

Studiebegeleiding
Bij het zelfstandig maken van de oefeningen is de lector steeds aanspreekbaar als ondersteunende coach/begeleider.

Onderwijsvormen
Maatschappelijk Werk:
Hoorcollege, hoorcollege rond ervaringsdeskundigen, projectwerk in groep, bezoek in werkveld, presentatie.
Sociaal-Cultureel Werk:
Hoorcollege, projectwerk (rond een bepaald thema/bepaalde thema’s)
Maatschappelijke advisering: opdrachtgestuurd, gevalstudie( complexe juridisch problematiek), groepsinstructies, individuele en klassikale begeleiding van oefeningen en opdrachten. Gebruik van bibliotheek en informatica.
Personeelswerk: hoorcollege, projectwerk (rond bepaalde thema’s), bezoek in werkveld, presentatie.

Evaluatievorm
Maatschappelijk Werk
Examen: neen
Permanente evaluatie: 20% van de punten (aanwezigheid, inzet)
Product evaluatie: 80% van de punten (groepsrapport, individuele opdrachten en presentatie)

Sociaal-Cultureel Werk
Examen: neen
Quotering op basis van:
- Permanente evaluatie ‘ (12,5% van de totaliteit van de boordeling)
- Groepsevaluatieverslag (12,5%) = groepsquotering
- Individueel evaluatieverslag ( 12,5%)
- Productevaluatie ( 12,5%) = groepsquotering
- Programmatiefiche en draaiboek ( 50%)= groepsquotering

Maatschappelijke Advisering
De evaluatie gebeurt op basis van individueel en zelfstandig uit te voeren opdrachten. De opdrachten bestaan uit een aantal zoekopdrachten en een afrondende schrijf- en/of spreekopdracht in verband met een opgelegd onderwerp. Alle taken worden uitgevoerd tijdens de lesuren.
50% permanente evaluatie ( aanwezigheid, de werkinzet, de werkwijze bij een opdracht)
50% productevaluatie (het resultaat van zoekopdrachten, schrijf- en spreekopdrachten)

Personeelswerk
Examen: neen
50% Groepsbeoordeling voor projectpaper en powerpointpresentatie;
50% Individuele beoordeling voor permanente evaluatie (aanwezigheid, inzet, werkwijze) en klasvoorstelling (individuele presentatietechniek)

2de zittijd:
Indien bij de evaluatie van een werkveld geen 35% van de toe te kennen punten wordt behaald, kan geen quotatie bekomen worden over de totaliteit van het opleidingsonderdeel.
Studenten die in de 1ste zittijd geen credit bekwamen voor dit opleidingsonderdeel, maar voor één van de twee werkvelden die ze kozen minstens 50% van de punten behaalden in de 1ste zittijd, zijn niet verplicht om de opdrachten voor dit werkveld over te doen in de 2de zittijd.
Wie een tweede zittijd heeft voor beide gekozen werkvelden in dit opleidingonderdeel neemt de behaalde punten voor permanente evaluatie binnen de gekozen werkvelden mee naar de tweede zittijd.
Voor de productevaluatie als zijnde opdrachten , oefeningen, case study, … binnen de gekozen werkvelden wordt een vervangende taak geven in de tweede zittijd.

OP-leden
Nancy De Blieck, Jan Fiers, Freya Ponteur,Pascal Roskam, Elise Robbrecht, Nicole Vanhoucke, Inge Vanroose, Siska Tack