Trefwoorden
Politieke en Sociale geschiedenis
Doelstellingen
De hoofdbedoeling van het opleidingsonderdeel is het uitbouwen van een historisch bewustzijn.
Het menselijk gedrag nu, toen en eventueel in de toekomst proberen te begrijpen kan vanuit een veelheid aan invalshoeken.
Het opleidingsonderdeel, gesitueerd in modeltraject 1, draagt bij tot het ontwikkelen van professionaliteit door de krachtlijnen van de hedendaagse sociale en politieke geschiedenis te kenschetsen en door aan te tonen hoe ‘geschiedenis’ inzicht kan verschaffen ter ondersteuning van het professioneel handelen van een maatschappelijk assistent.
De historiek van het beroep in relatie met de algemene historische evolutie van België levert inzichten in het hoe en waarom van een aantal componenten van deze professionaliteit.
De mens is mens voor zover hij een verleden heeft, voor zover hij zich kan ‘herinneren’: hij is fundamenteel een historisch wezen. Immers, ware het verleden onbelangrijk voor het heden, dan zou de actualiteit geen betekenis hebben voor de toekomst.
Mensen bepalen voortdurend zelf hoe de toekomst er zal uitzien. Zij maken geschiedenis binnen de marge van het mogelijke.
De generaties voor ons hebben het uitzicht van de wereld al veranderd en maatschappelijke structuren gecreëerd, wat betekent dat we nooit met een “schone lei” beginnen. We worden dus altijd met het verleden geconfronteerd, of we dat nu willen of niet.
Met andere woorden: de geschiedenis kan niet genegeerd worden.
Wie alleen het heden kent, kan de actuele gebeurtenissen niet verklaren en zal bovendien geneigd zijn om de huidige situatie als de enig denkbare te accepteren. Een lange termijnperspectief laat inzicht verwerven in de voorwaarden van het mogelijke.
De geschiedenis van gisteren of eergisteren is in dat opzicht niet relevanter dan die van eeuwen terug. Elk belangrijk maatschappelijk probleem confronteert ons met vragen die niet via een korte historische aanloop op te lossen zijn. Vele van de huidige maatschappelijke verhoudingen, aspiraties, normen en waarden zijn immers verankerd in een ver verleden. Kortom, sociaal en cultureel analfabetisme dreigt daar waar een historische dialoog met het verleden achterwege blijft!
We kunnen de vraag stellen ”wat zijn sociale problemen?” . De sociale geschiedenis leert ons dat een sociaal probleem datgene is wat een maatschappij op een bepaald ogenblik als sociaal probleem beschouwt.
Hoeft het nog beargumenteerd dat voor toekomstige maatschappelijk assistenten kennis van de sociale en politieke geschiedenis onontbeerlijk? In het werkveld worden zij regelmatig geconfronteerd met probleemsituaties, ‘sociale problemen’, die enkel vanuit een historische kennis in een breder maatschappelijk kader kunnen gesitueerd worden: denken we maar aan de problematiek van de grootsteden, het uiteenvallen van sociale en familiale relaties, de afbraak van ons sociaal zekerheidssysteem, de problematiek van de asielzoekers, politieke vluchtelingen en migranten, de armoedeproblematiek, …
Het opleidingsonderdeel is tevens aanvullend naar andere opleidingsonderdelen uit modeltraject 1 als Sociologie, Culturele Antropologie, Inleiding op het Sociaal Werk en geeft een historisch fundament aan opleidingsonderdelen uit verdere modeltrajecten.
Het opleidingsonderdeel wil deze doelstellingen concreet vorm geven door volgende competenties uit het opleidingsprofiel te ondersteunen:
- Beroepsspecifieke competenties:
- Sociaal werkers ontwikkelen een visie die steunt op een breed inzicht in de maatschappelijke
werkelijkheid.
Deelcompetentie: zij integreren verschillende wetenschappelijk onderbouwde perspectieven in hun kijk
op maatschappelijke situaties en menselijk gedrag.
- Sociaal werkers ontwikkelen een inzicht in de profilering en ontwikkeling van de professionele identiteit.
Deelcompetentie: zij participeren in het maatschappelijk debat rond sociale problemen en hun oplossingen
vanuit de eigenheid en het waardenkader van Sociaal Werk.
- Algemene competenties:
- Denk- en redeneervaardigheid:
Deelcompetentie: Sociaal werkers maken adequaat gebruik van gepaste begrippenkaders.
Zij kunnen hun inzicht in het verleden gebruiken om hedendaagse problemen te analyseren.
- Het verwerven en verwerken van informatie:
Deelcompetenties: Sociaal werkers:
selecteren informatie op relevantie
toetsen informatie op haar waarde
Zij hanteren adequaat historische kritiek o.a. als referentiekader bij het zoeken en verwerken van
informatie.
- Het vermogen tot kritische reflectie :
Deelcompetenties: Sociaal werkers:
ontwikkelen een onderbouwd eigen standpunt,
analyseren een probleem in al zijn deelaspecten
toetsen meningen en visies op hun waarde.
Leerinhoud
- Sociale geschiedenis:
- De maatschappijorde ontstaan sedert de tweede helft van de 18de eeuw
- De grondslagen van de hedendaagse sociaal-economische structuren en de huidige sociale
verhoudingen:
* De overgang in de 18de-19de eeuw van de agrarische prekapitalistische samenleving naar de moderne industrieelkapitalistische maatschappij
* De processen van verandering zowel in hun autonome uitingen als in hun samenhang:
- de veralgemening van de marktverhoudingen in de sociale structuur;
- de ontwikkeling van de kapitaal – arbeidsverhoudingen;
- de ontwikkeling van de sociale politiek door de overheid;
- de evolutie van het prekapitalistisch subproletariaat naar de Vierde Wereld in de consumptiemaatschappij.
Deze evoluties worden geconcretiseerd met voorbeelden hoofdzakelijk uit de Belgische sociale geschiedenis.
- De actuele situatie en ontwikkelingen: een historische benadering van de sociale politiek:
- factoren en belangen;
- terugkerende elementen in verschillende discussies en tegengestelde standpunten.
- Inzicht in sociale politiek: de continuïteit van tuchthuizen naar welzijnsinstellingen, van armenzorg naar sociale zekerheid.
- Hedendaagse Politieke geschiedenis:
- Hedendaagse politieke geschiedenis in mondiaal perspectief gezien;
- De mondiale tegenstellingen en problemen van de hedendaagse periode – de Oost – West -verhoudingen met hun nasleep en de Noord – Zuid –verhoudingen met consequenties op het vlak van milieu, armoede en interdependentie – vinden hun oorsprong in het 19de eeuwse imperialisme:
-de studie van de 19de eeuwse verhoudingen;
-het proces van verschuiving in deze verhoudingen als gevolg van de twee wereldoorlogen.
- Inventarisering van deze veranderingen met als doel:
- inzicht in de groei van onze huidige samenleving en in de huidige wereldsituatie;
- inzicht in de eigentijdse problemen op nationaal, Europees en mondiaal vlak.
Begincompetenties
Eindtermen secundair onderwijs.
Eindcompetenties
De competenties uit het opleidingsprofiel vermeld in het luik ' doelstellingen' worden integratief ondersteund door volgende eindcompetenties van het opleidingsonderdeel:
- op het niveau van weten en inzien:
De studenten:
- hanteren adequaat de vakspecifieke termen, begrippen en concepten in de beeldvorming van het eigen
verleden en dat van anderen.
- geven overzichtelijk de krachtlijnen van de hedendaagse sociale en politieke geschiedenis weer.
- expliciteren inzichtelijk de samenhang en wisselwerking tussen de verschillende maatschappelijke
domeinen, de evoluties binnen de hedendaagse samenleving en de rol hierin van individuen en groepen
- op het niveau van toepassen:
De studenten:
- analyseren kritisch historische bronnen
- op het niveau van integreren ( attitude/houding) :
De studenten
- nemen, gesterkt door inzicht in de hedendaagse geschiedenis, verantwoordelijkheid op in de huidige
maatschappij en in de toekomst, op grond van de beginselen van de burgerlijke, sociale,economische en
culturele rechten van de mens.
Leermaterialen
::Voor meer informatie, klik hier::
Cursus (te verkrijgen op de cursusdienst)
Studiekosten
De kostprijs wordt beraamd op ongeveer 6 euro
Studiebegeleiding
Tijdens de hoorcolleges kunnen steeds vragen gesteld over de leerstof.
Individuele taakvragen ter verwerving van de leerstof: antwoorden worden besproken tijdens de les.
Er kan een proefexamen georganiseerd worden. Deelname is niet verplicht, maar wel sterk aan te raden. De antwoorden worden klassikaal besproken en verbeterd.
Individuele consultatie kan op afspraak.
Contactgegevens: martine.deneckere@hogent.be
Onderwijsvormen
- Hoorcollege.
- Interactief hoorcollege: college met visualisering, discussiecollege
- Opdrachtgestuurd onderwijs: taakvragen
- Projectmatig werken in interdisciplinair verband (in samenwerking met opleidingsonderdelen Sociologie en
Culturele Antropologie)
- Voordracht: Gastsprekers
Evaluatievorm
Er is examen voor dit opleidingsonderdeel voorzien in de examenperiode op het einde van het semester waarin het opleidingsonderdeel werd gevolgd.
1) Schriftelijk examen (80% van de totale beoordeling) bestaande uit :
- Gesloten vragen o.a. definieervragen, waar/niet waar en juist/fout vragen
- Open vragen: korte antwoordvragen, standpunt- argumenten –meningsvragen
Het examen richt zich op de volledige leerinhoud van dit opleidingsonderdeel.
Het aantal vragen wordt bepaald met zorg naar haalbaarheid binnen de voorziene examineringtijd.
2) Permanente evaluatie (20% van de totale beoordeling), groepswerk in combinatie met een individuele reflectieopdracht over het projectwerk waarin standpunten worden geformuleerd die leiden tot een
argumentatieverslag (20% van de PE), reflectieverslag (30% van de PE) en introspectieverslag (50% van de PE).
Voor de permanente evaluatie kan, indien de student gewettigd afwezig was, uitzonderlijk een inhaalopdracht voorzien worden.
2de zittijd:
in tweede zittijd wordt een gelijkaardig schriftelijk examen voorzien en de permanente evaluatie vervangen door een extra vraag op het schriftelijk examen (gelinkt aan het projectwerk) met betrekking tot de leerstof van dit opleidingsonderdeel.
OP-leden
Martine Deneckere
|
|
